Warto przeczytać

Zasady bezpiecznego korzystania z Internetu przez dzieci

1.Włączaj komputer tylko wtedy, gdy ktoś dorosły jest w domu.
2. Nie ufaj osobie poznanej przez Internet. Nigdy nie możesz być pewien, kim ona naprawdę jest. Mówi, że ma 8 lat, ale może mieć 40!
3.Nie spotykaj się z osobami poznanymi przez Internet!
4. Gdy coś Cię przestraszy lub zaniepokoi, wyłącz monitor i powiedz o tym dorosłemu.
5. Nie zdradzaj nikomu swojego imienia ani adresu! Nie mów też, ile masz lat i do jakiej szkoły chodzisz. Nie podawaj numeru telefonu.
6. Wymyśl sobie jakiś fajny nick, czyli internetowy pseudonim. Nie podawaj w nim daty urodzenia ani wieku, np. karolina1993 czy jacek14 – lepiej, żeby nikt obcy nie wiedział ile masz lat. Wykorzystaj imię bohatera ulubionego filmu lub słowo z piosenki. Użyj swojej fantazji. Na pewno wymyślisz coś ciekawego!
7. Używaj komunikatorów tylko do kontaktów ze znajomymi, o których wiedzą Twoi rodzice. Z komunikatorów i czatów korzystają też osoby o złych zamiarach i trzeba być bardzo ostrożnym. Ustaw komunikator tak, żeby nikt spoza listy kontaktów nie mógł Cię zaczepiać.
8. Pomyśl kilka razy, zanim wyślesz wiadomość, e-mail czy smsa. Kiedy klikniesz „wyślij”, nie można już tego cofnąć
9. Nie dokuczaj innym. Pamiętaj, że w Internecie obowiązuje zasada nieużywania brzydkich słów. Traktuj innych tak, jak byś chciał, żeby Ciebie traktowano.
10. Długie korzystanie z komputera szkodzi zdrowiu i może być przyczyną wielu innych problemów, np. w szkole. Nie zapominaj o sporcie i innych rozrywkach, nie związanych z komputerami i Internetem.

10 porad dla Rodziców dotyczących bezpiecznego korzystania z Internetu przez dzieci.

Odkrywaj Internet razem z dzieckiem.

Bądź pierwszą osobą, która zapozna dziecko z Internetem. Odkrywajcie wspólnie jego zasoby. Spróbujcie znaleźć strony, które mogą zainteresować Wasze pociechy, a następnie zróbcie listę przyjaznych im stron (pomocny będzie edukacyjny serwis internetowy – www.sieciaki.pl). Jeśli Wasze dziecko sprawniej niż Wy porusza się po Sieci, nie zrażajcie się – poproście, by było Waszym przewodnikiem po wirtualnym świecie.

Naucz dziecko podstawowych zasad bezpieczeństwa w Internecie.

Uczul dziecko na niebezpieczeństwa związane z nawiązywaniem nowych znajomości w Internecie. Podkreśl, że nie można ufać osobom poznanym w Sieci, ani też wierzyć we wszystko co o sobie mówią. Ostrzeż dziecko przed ludźmi, którzy mogą chcieć zrobić im krzywdę. Rozmawiaj z dzieckiem o zagrożeniach czyhających w Internecie i sposobach ich unikania.

Rozmawiaj z dziećmi o ryzyku umawiania się na spotkania z osobami poznanymi w Sieci.

Dorośli powinni zrozumieć, że dzięki Internetowi dzieci mogą nawiązywać przyjaźnie. Jednakże spotykanie się z nieznajomymi poznanymi w Sieci może okazać się bardzo niebezpieczne. Dzieci muszą mieć świadomość, że mogą spotykać się z nieznajomymi wyłącznie po uzyskanej zgodzie rodziców i zawsze w towarzystwie dorosłych lub przyjaciół.

Naucz swoje dziecko ostrożności przy podawaniu swoich prywatnych danych.

Dostęp do wielu stron internetowych przeznaczonych dla najmłodszych wymaga podania prywatnych danych. Ważne jest, aby dziecko wiedziało, że podając takie informacje, zawsze musi zapytać o zgodę swoich rodziców. Dziecko powinno zdawać sobie sprawę z niebezpieczeństw, jakie może przynieść podanie swoich danych osobowych. Ustal z nim, żeby nigdy nie podawało przypadkowym osobom swojego imienia, nazwiska, adresu i numeru telefonu.

Naucz dziecko krytycznego podejścia do informacji przeczytanych w Sieci.

Wiele dzieci używa Internetu w celu rozwinięcia swoich zainteresowań i rozszerzenia wiedzy potrzebnej w szkole. Mali internauci powinni być jednak świadomi, że nie wszystkie znalezione w Sieci informacje są wiarygodne. Naucz dziecko, że trzeba weryfikować znalezione w Internecie treści, korzystając z innych dostępnych źródeł (encyklopedie, książki, słowniki).

Bądź wyrozumiały dla swojego dziecka.

Często zdarza się, że dzieci przypadkowo znajdują się na stronach adresowanych do dorosłych. Bywa, że w obawie przed karą, boją się do tego przyznać. Ważne jest, żeby dziecko Ci ufało i mówiło o tego typu sytuacjach; by wiedziało, że zawsze kiedy poczuje się niezręcznie,coś je zawstydzi lub przestraszy, może się do Ciebie zwrócić.

Zgłaszaj nielegalne i szkodliwe treści.

Wszyscy musimy wziąć odpowiedzialność za niewłaściwe czy nielegalne treści w Internecie. Nasze działania w tym względzie pomogą likwidować np. zjawisko pornografii dziecięcej szerzące się przy użyciu stron internetowych, chatów, e-maila itp. Nielegalne treści można zgłaszać na policję lub do współpracującego z nią punktu kontaktowego ds. zwalczania nielegalnych treści w Internecie – Hotline’u (www.dyzurnet.pl). Hotline kooperuje również z operatorami telekomunikacyjnymi i serwisami internetowymi w celu doprowadzenia do usunięcia nielegalnych materiałów z Sieci.

Zapoznaj dziecko z NETYKIETĄ – Kodeksem Dobrego Zachowania w Internecie.

Przypominaj dzieciom o zasadach dobrego wychowania. W każdej dziedzinie naszego życia, podobnie więc w Internecie obowiązują takie reguły: powinno się być miłym, używać odpowiedniego słownictwa itp. (zasady Netykiety znajdziesz na stronie www.sieciaki.pl) Twoje dzieci powinny je poznać (nie wolno czytać nie swoich e-maili, kopiować zastrzeżonych materiałów, itp.).

Poznaj sposoby korzystania z Internetu przez Twoje dziecko.

Przyjrzyj się, jak Twoje dziecko korzysta z Internetu, jakie strony lubi oglądać i jak zachowuje się w Sieci. Staraj się poznać znajomych, z którymi dziecko koresponduje za pośrednictwem Internetu. Ustalcie zasady korzystania z Sieci (wzory Umów Rodzic-Dziecko znajdziesz na stronie www.dzieckowsieci.pl) oraz sposoby postępowania w razie nietypowych sytuacji.

Pamiętaj, że pozytywne strony Internetu przeważają nad jego negatywnymi stronami.

Internet jest doskonałym źródłem wiedzy, jak również dostarczycielem rozrywki. Pozwól swojemu dziecku w świadomy i bezpieczny sposób w pełni korzystać z oferowanego przez Sieć bogactwa.

Aniela Olszewska

„Sposoby budowania własnej wartości”

Poczucie wartości dziecka zależy od kilku istotnych elementów- należą do nich:

poczucie bezwarunkowej miłości, która daje dziecku pewność, że kocha się je bezwarunkowo, czyli nie za to kim jest , ani za to co osiągnęło
osiągnięcie przez dziecko celu, które samo sobie wyznaczyło
motywacja do dalszej pracy dzięki pozytywnym zachętom,
w szczególności pozytywna motywacja rodziców.

Co to za wartości?

W wypracowaniu przez dziecko poczucia własnej wartości jest potrzebna znajomość wartości prawdziwych. Potrzebne są one do osiągnięcia szczęścia w życiu .

Wartościami „prawdziwymi są” :

odwaga
odpowiedzialność
uczciwość
samokontrola i szacunek

Dzieci uczą się od dorosłych, obserwują zachowanie i postępowanie rodziców. Mniej ważne jest to, co mówią rodzice- najważniejsze jest to, jak rodzice postępują. Na myśl przychodzą słowa „ przykład idzie z góry..”. Rodzice są najważniejszym wzorcem do naśladowania dla dzieci, ale obok nich ważnymi osobami do naśladowania są nauczyciele. Bardzo często dzieci czerpią wzorce zachowań od swoich nauczycieli.

Pięć podstawowych wartości:

Odwaga- wybór właściwego postępowania, nawet jeżeli sprawia trudność.
Odpowiedzialność – za siebie i za swój dom
Uczciwość – przestrzeganie zasad i mówienie prawdy
Samokontrola- kontrola swojego zachowania. Kontroli podlega ilość spożywanych posiłków, czas, który spędza się przed telewizorem oraz kontrola czasu pracy.
Szacunek- umiejętność dzielenia się, uprzejmość i troska
o innych i siebie.

Sposoby na przybliżenie dziecku abstrakcyjnych wartości:

czytanie lub opowiadanie historii, które prezentują wartości
mówienie prostym językiem o wartościach; ważna jest rozmowa
o tym, dlaczego ważne są te wartości
wymyślanie sentencji podsumowujących Państwa rozważania
szukanie przykładów w otaczającej rzeczywistości
chwalenie dzieci natychmiast
koncentrowanie się na jednej wybranej wartości
zamiast krytykować warto spróbować chwalić i nagradzać
wyjaśnić dzieciom , dlaczego każda wartość jest tak bardzo ważna

Ludzie z pozytywnym nastawienie łatwiej nawiązują kontakt z innymi. Dziecko na swojej życiowej drodze będzie napotykać problemy, warto nauczyć dzieci, aby podchodziły do nich pozytywnie i poszukały sposobów na ich rozwiązanie.

Opracowała : Joanna Dworzyńska na podstawie artykułu pt. „5 sposobów budowania własnej wartości” autorstwa Katarzyny Lotkowskiej.

Kierunki realizacji polityki oświatowej państwa w roku szkolnym 2022/2023

Warszawa, 08 lipca 2022 r.

DKO-WNP.4092.75.2022.DB

Na podstawie art. 60 ust. 3 pkt 1 ustawy z dnia 14 grudnia 2016 r. – Prawo oświatowe (Dz. U. z 2021 r. poz. 1082, z późn. zm.) ustalam następujące kierunki realizacji polityki oświatowej państwa w roku szkolnym 2022/2023:

Wychowanie zmierzające do osiągnięcia ludzkiej dojrzałości poprzez kształtowanie postaw ukierunkowanych na prawdę, dobro i piękno, uzdalniających do odpowiedzialnych decyzji.
Wspomaganie wychowawczej roli rodziny przez właściwą organizację i realizację zajęć edukacyjnych wychowanie do życia w rodzinie. Ochrona i wzmacnianie zdrowia psychicznego dzieci i młodzieży.
Działanie na rzecz szerszego udostępnienia kanonu i założeń edukacji klasycznej oraz sięgania do dziedzictwa cywilizacyjnego Europy, m.in. przez umożliwienie uczenia się języka łacińskiego już od szkoły podstawowej.
Doskonalenie kompetencji nauczycieli do pracy z uczniami przybyłymi z zagranicy, w szczególności z Ukrainy, adekwatnie do zaistniałych potrzeb oraz kompetencji nauczycieli nowych przedmiotów wprowadzonych do podstawy programowej.
Wspomaganie kształcenia w szkołach ponadpodstawowych w związku z nową formułą egzaminu maturalnego od roku 2023.
Doskonalenie systemu kształcenia zawodowego we współpracy z pracodawcami – wdrażanie Zintegrowanej Strategii Umiejętności 2030.
Rozwijanie umiejętności metodycznych nauczycieli w zakresie prawidłowego i skutecznego wykorzystywania technologii informacyjno-komunikacyjnych w procesach edukacyjnych. Wsparcie edukacji informatycznej i medialnej, w szczególności kształtowanie krytycznego podejścia do treści publikowanych w Internecie i mediach społecznościowych.
Wsparcie nauczycieli i innych członków społeczności szkolnych w rozwijaniu umiejętności podstawowych i przekrojowych uczniów, w szczególności z wykorzystaniem pomocy dydaktycznych zakupionych w ramach programu „Laboratoria przyszłości”.
Podnoszenie jakości kształcenia oraz dostępności i jakości wsparcia udzielanego dzieciom i uczniom w przedszkolach i szkołach ogólnodostępnych i integracyjnych.

Zadanie roczne dla naszego przedszkola w bieżącym roku szkolnym:

„Wiem, czuję, rozumiem” – wychowanie do wartości, kształtowanie postaw i respektowanie norm społecznych, organizacja kształcenia dostosowanego do potrzeb i możliwości każdego dziecka, jako pełnoprawnego uczestnika procesu kształcenia.

Postawy rodzicielskie i ich wpływ na dzieci

W procesie wychowania najważniejszym wzorem dla dziecka są rodzice. To właśnie z mamą i tatą dziecko identyfikuje swoje wzorce zachowania. Natomiast postawy rodziców wobec dzieci ,mają wpływ na kształtowanie się jego osobowości, na jego życie uczuciowe i rozwój intelektualny. Rodzice prezentują zarówno różne postawy rodzicielskie, jak i różne style wychowania.

Postawy rodzicielskie wobec dzieci mogą stwarzać warunki do prawidłowego rozwoju lub wpływać ujemnie na kształtowanie się jego osobowości. Wszystko jednak zależy od tego jak rodzice ustosunkowują się do tego, że są rodzicami czyli jak rozumieją swoją rolę jako ojca i matki. W psychologii wyróżnia się kilka typów postaw rodziców:

Według Kannera postawy rodziców można podzielić na:

akceptację i uczucie
jawne odtrącenie
perfekcjonizm
nadmierne chronienie

Inną typologię przyjął Slater, który z kolei wyróżnił osiem typów postaw, ułożonych biegunowo:

pobłażliwość – surowość
tolerancja – brak tolerancji
ciepło – chłód
uzależnienie – separowanie się

Według Marii Ziemskiej postawy rodziców można podzielić na złożone postawy niewłaściwe i właściwe.

Postawy niewłaściwe to:

postawa unikająca – charakteryzuje ją nadmierny dystans uczuciowy rodziców wobec dziecka,
postawa odtrącająca – to nadmierny dystans uczuciowy i jednocześnie dominacja rodziców,
postawa zbyt wymagająca, zmuszająca, korygująca – nadmierne skoncentrowanie się na dziecku oraz dominacja w postępowaniu wobec dziecka,
postawa nadmiernie chroniąca – nadmierne skoncentrowanie się na dziecku, ale z cechami uległości wobec niego.

Postawy właściwe to:

akceptacja dziecka czyli przyjmowanie go takim jakie ono jest,
współdziałanie z dzieckiem – angażowanie się w czynności ważne dla dziecka, ale i angażowanie dziecka w zajęcia i sprawy dotyczące domu i rodziców,
dawanie dziecku właściwej dla wieku, rozumnej swobody,
uznawanie praw dziecka w rodzinie jako równych, bez przeceniania i niedoceniania jego roli.

Postawy obojga rodziców wobec dziecka nie zawsze bywają tego samego typu. Dobrze byłoby jednak gdyby zamierzenia rodziców nie były rozbieżne i przeciwstawne, a oparte na wzajemnej akceptacji i szacunku rodziców do siebie i dziecka. To nikt inny, jak tylko rodzice stanowią pierwsze wzorce zachowań. Dlatego tak ważne są relacje między rodzicami. Dziecko musi wzrastać we właściwej atmosferze rodzinnej i dobrze czuć się w środowisku domowym, a wtedy jego rozwój będzie przebiegał prawidłowo. Wówczas jest szansa na to, że nawet odmienność typów postaw matki i ojca, nie będą miały szkodliwego wpływu na dziecko, a będą źródłem większego bogactwa doznań emocjonalnych.

Opracowała mgr Agnieszka Jedlińska
na podstawie „Listy do Ewy Z. – poradnik dla nauczycieli przedszkola” Ewa Zielińska oraz artykułu pt. „Postawy Rodzicielskie i ich wpływ na dzieci” autorstwa Małgorzaty Grzyb.

Edukacja włączająca w przedszkolu i szkole

Czym jest edukacja włączająca? To pytanie coraz częściej można usłyszeć obracając się w środowisku oświatowym. Aby móc zrozumieć owo pojęcie należy zapoznać się z jego istotą i znaczeniem.

Najprościej mówiąc edukacja włączająca to inaczej „szkoła równych szans”. Jej celem jest umożliwienie uczniom ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi funkcjonowanie w szkole i przedszkolu. Dla osób uczących się oznacza to zwiększenie ich szans edukacyjnych, poprzez zapewnienie im warunków do rozwijania ich indywidualnego potencjału, co w przyszłości pozwoli im uzyskać pełnię rozwoju osobistego na miarę własnych możliwości oraz umiejętność funkcjonowania w życiu społecznym.

Co to oznacza? Dzieci, które uczęszczają do przedszkoli i szkół są bardzo różne. Wśród nich można wyodrębnić uczniów, którzy nie mają problemów w procesie uczenia się, tych, które są bardzo zdolne ale jest też grono dzieci, które z różnych powodów mają trudności w uczeniu się. Do tej ostatniej grupy można zaliczyć dzieci z różnymi niepełnosprawnościami, ale również dzieci z nadpobudliwością, chorującymi przewlekle, z dysleksją oraz dzieci pochodzące
z zaniedbanych rodzin marginesu społecznego, a także dzieci mniejszości narodowych
i emigrantów. Taki stan rzeczy świadczy o tym, że niemal do każdej szkoły podstawowej
i przedszkola w kraju, uczęszczają dzieci ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi. Dlatego, potrzebny jest nowy system edukacji, który pozwoli sprostać ich indywidualnym potrzebom
i możliwościom odpowiednio dostosowując warunki nauki i organizacji kształcenia.

Edukacja włączająca opiera się na przekonaniu, iż przyczynami różnego rodzaju niepełnosprawności są między innymi bariery i przeszkody tworzone przez społeczeństwo
(społeczne, ekonomiczne, prawne i organizacyjne). Dlatego aby włączyć uczniów
z trudnościami do życia społecznego, w oświacie należy znieś te przeszkody poczynając od tych mentalnych poprzez psychologiczne i edukacyjne aż po bariery techniczne, organizacyjne
i architektoniczne, które utrudniają, a często nawet uniemożliwiają uczniom z różnego rodzaju niepełnosprawnościami funkcjonowanie w szkole i przedszkolu.

Należy dążyć do tego, żeby każdy uczeń uczył się, wychowywał i rozwijał w grupie. „Edukacja włączająca jest szansą na stworzenie dzieciom niepełnosprawnym normalnego życia wśród pełnosprawnych rówieśników – mówi dr Dariusz Grzybek, rektor Wyższej Szkoły Edukacji Integracyjnej i Interkulturowej w Poznaniu. – Proces włączania poszerza możliwości uczestnictwa w nauce, kulturze i społeczeństwie dzieciom z niepełnosprawnościami”.[1]

Co zatem zyskują dzieci zdrowe? Edukacja włączająca przede wszystkim wpływa na ich rozwój społeczny i emocjonalny. Obserwując swoich kolegów zdrowych i chorych dzieci nie wykazują barier mentalnych tak jak często czynią to dorośli. Dla nich będący na wózku Jaś jest takim samym dzieckiem jak płacząca za mamą Ania. Dostrzegają, że każde dziecko ma zalety i wady, ma swoje mocne strony ale też i słabe, każdy ma w sobie coś co czyni go wyjątkowym, coś czym się wyróżnia. Ponieważ dzieci ze specjalnymi potrzebami rozwojowymi są w naszym otoczeniu, przebywanie z nimi w przedszkolu, szkole, czy w innych miejscach, jest dla dzieci zdrowych zupełnie naturalne. Dzięki procesowi włączania, uczniowie mają okazję uczyć się wzajemnych relacji, uczyć się normalności. Różnorodność w grupie pozwala dzieciom uczyć się mądrego udzielania pomocy dzieciom z niepełnosprawnością, wspierać a nie wyręczać oraz odczytywać ich potrzeby.

Dzieci uczęszczające do grup integracyjnych uczą się więc szacunku dla człowieka, w naturalny sposób przyswajając sobie to, że każdy z nas jest inny. Rozwijają zdolności społeczne, które w życiu odgrywają największą rolę. Dzieci zdrowe kształtują w sobie empatie, tolerancję, szacunek i umiejętność bezinteresownego udzielania pomocy. Widząc chorych rówieśników, uczą się, że „inność” nie staje się przeszkodą w realizacji własnych celów, ani barierą do posiadania pasji i marzeń.

Różnorodność w edukacji włączającej to wyzwanie także dla nauczycieli. Wyznacza im nowe cele do działania, między innymi:

tworzenie przyjaznej atmosfery sprzyjającej tworzeniu się relacji w grupie
budowanie partnerskich relacji z rodzicami,
uwzględnianie indywidualnych potrzeb dzieci i organizowanie dla nich potrzebnego wsparcia,
elastyczności w kierowaniu procesem nauczania dobierając odpowiednie treści programowe i metody pracy.

Ponadto, nauczyciele muszą wykazywać się elastycznością w kierowaniu procesem kształcenia i wychowania. Wspierając proces uczenia się swoich podopiecznych, pedagodzy muszą pamiętać o indywidualnym tempie rozwoju każdego dziecka, biorąc pod uwagę wszystkie jego aspekty: emocjonalny, poznawczy i fizyczny. Wobec tego, głównym zadaniem szkół i przedszkoli włączających będzie rozpoznawanie i wspieranie różnorodnych potrzeb uczniów oraz ocenianie przyczyn tych trudności. W myśl edukacji włączającej, wychowawca powinien patrzeć na dziecko w sposób całościowy, a nie przez pryzmat jego niepełnosprawności. Zadaniem nauczyciela będzie pomoc dla takiego dziecka w rozwijaniu jego samodzielności i niezależności oraz podnoszenie jego pewności siebie i poczucia własnej wartości.

By sprostać wymaganiom, które stawia przed nauczycielami edukacja włączająca są oni zmuszeni do stałego podnoszenia swoich umiejętności, poszerzania wiedzy i doskonalenia kompetencji.

Tak rozumiana edukacja, traktuje każdego ucznia jako pełnoprawnego uczestnika procesu kształcenia, dostosowując do jego indywidualnych potrzeb i możliwości warunki nauki i organizację kształcenia.

Bibliografia:

Jadwiga Bogucka, Edukacja włączająca jako wyzwanie i szansa dla szkół, w:Szkoła równych szans. Uczeń niepełnosprawny w szkole ogólnodostępnej – budowanie systemu wsparcia i pomocy, Wrocław 2010.
https://www.prawo.pl/oswiata/edukacja-wlaczajaca-priorytetem-w-szkolach,295559.html
Ośrodek Rozwoju Edukacji; Moduł II: Wychowanie przedszkolne a edukacja włączająca Wydział Specjalnych Potrzeb Edukacyjnych Jolanta Rafał-Łuniewska- http://odn.ckziu.wloclawek.pl/dokumenty/publikacje/6.pdf
https://parenting.pl/przedszkole-integracyjne
https://mamacarla.pl/przedszkole-integracyjne-sie-czego-bac/
[1] https://www.jobs.pl/rynek-pracy/edukacja-wlaczajaca

Czytaj dziecku! Dlaczego, jak i co?

Wiele już powiedziano i napisano o zaletach głośnego czytania dzieciom. Wszystkim na pewno doskonale znana jest akcja Fundacji ABCXXI „Cała Polska czyta dzieciom”. Fundacja spotami telewizyjnymi, happeningami, współpracą ze szkołami i przedszkolami zachęca rodziców do codziennego, głośnego czytania dzieciom. Wszystkim wyryło się pewnie też w pamięci hasło określające czas codziennego czytania „Czytajmy 20 minut dziennie. Codziennie.”

Warto przypomnieć jakie korzyści niesie ze sobą codzienne czytanie dzieciom, zwłaszcza w dobie pośpiechu i braku czasu, w dobie powszechnego dostępu do takich mediów jak telewizja czy Internet, które wydawać by się mogło, doskonale mogą zastąpić książkę. Jednak, jak się okazuje, wspólne oglądanie telewizji czy przesiadywanie przed komputerem nie jest w stanie zastąpić wspólnego czytania. Nie da się przecenić zalet głośnego czytania. Oto główne jego zalety, choć jestem pewna, że można by znaleźć ich znacznie więcej.

Nie bez znaczenia dla czerpania korzyści ze wspólnego czytania ma sposób w jaki to robimy. Warto pamiętać o kilku podstawowych zasadach czytania maluchom

Jak czytać dziecku?

1. Czytać codziennie, przez co najmniej 20 minut – czas czytania dostosować do przedziału uwagi dziecka, początkowo może być krótki, stopniowo można go wydłużać, chodzi jednak o codzienny rytuał czytania. Dobrą porą jest wieczór przed snem.

2. Czytanie ma się dziecku kojarzyć z radością – nigdy z przymusem, karą czy nudą, powinno być magiczną porą wspólnego dokonywania odkryć, przeżywania tajemnic i wzruszeń, porą, której dziecko nie może się doczekać

3. Wybierać wyłącznie książki ciekawe dla dziecka i wartościowe dostosowane do jego wieku.

4. Unikać stereotypowych podziałów na książki dla chłopców i dla dziewcząt. Tak zwane książki dla dziewcząt warto przeczytać zanim chłopiec zacznie się wstydzić „babskiej literatury”. Da mu to wgląd w słabo mu znany świat emocji.

5. Jeśli dziecko chce, można i warto wielokrotnie czytać tę samą książkę czy wiersz.

6. Pozwalać na pytania, powrót do poprzedniej strony, rozmowy zainspirowane tekstem – ta część głośnego czytania najbardziej rozwija intelekt i wrażliwość dziecka.

7. Reklamować czytanie własnym przykładem – dzieci powinny widzieć dorosłych pogrążonych w lekturze książek i czasopism.

Wielu kłopotów rodzicom, zwłaszcza początkującym we wspólnym czytaniu, przysparza wybór odpowiedniej literatury. Z pomocą przychodzi rodzicom ponownie Fundacja ABCXXI „Cała Polska czyta dzieciom”, która przygotowała „Złotą listę książek”. Pozycje na liście dostosowane są do wieku dziecka, co nie oznacza, iż trzeba ściśle ich się trzymać. Warto obserwować swoje dziecko podczas codziennego czytania i dobierać książki do jego zainteresowań i możliwości psychofizycznych. Bogactwo literatury na liście sprawia, że każdy znajdzie coś dla siebie.

Oto pozycje książkowe proponowane dla maluszków i starszaków.

Wiek 0 – 4 lata:

Marta Bogdanowicz (opracowanie) – Rymowanki – przytulanki

Paulette Bourgeois, Brenda Clark – seria o Franklinie

Jan Brzechwa – Wiersze i bajki

Gilbert Delahaye – seria o Martynce

Barbara Gawryluk – Dżok, legenda o psiej wierności

Danuta Gellnerowa – Cukrowe miasteczko

Anita Głowińska – Kicia Kocia (seria)

Dimiter Inkiow – Ja i moja siostra Klara (seria)

Czesław Janczarski – Miś Uszatek

Janosch – Ach, jak cudowna jest Panama (seria)

Astrid Lindgren – Lotta z ulicy Awanturników

Hanna Łochocka – O wróbelku Elemelku

Sam McBratney – Nawet nie wiesz, jak bardzo Cię kocham

Nele Most, Annet Rudolph – Wszystko moje; Co wolno, a czego nie wolno

Sven Nordqvist – Kiedy mały Findus się zgubił (seria)

Beata Ostrowicka – Lulaki, Pan Czekoladka i przedszkole; Ale ja tak chcę!

Joanna Papuzińska – Śpiące wierszyki

Eliza Piotrowska – Bajka o drzewie

Renata Piątkowska – Opowiadania z piaskownicy

Annie M.G. Schmidt – Julek i Julka (seria)

Małgorzata Strzałkowska – Zielony, żółty, rudy, brązowy

Julian Tuwim – Wiersze dla dzieci

Wojciech Widłak – Pan Kuleczka (seria)

Wiek 4-6 lat:

Florence Atwater, Richard Atwater – Pan Popper i jego pingwiny

Hans Christian Andersen – Baśnie

Wiera Badalska – Ballada o kapryśnej królewnie

Liliana Bardijewska – Zielony Wędrowiec; Moje – nie moje

Grażyna Bąkiewicz – Kosmiczni odkrywcy – Franio i jego babcia

Marcin Brykczyński – Jedna chwilka, uczuć kilka

Jan Brzechwa – Pan Drops i jego trupa

Wanda Chotomska – Wiersze; Pięciopsiaczki

Carlo Collodi – Pinokio

Vaclav Ćtvrtek – Bajki z mchu i paproci; O gajowym Chrobotku ; Podróże furmana Szejtroczka

Iwona Czarkowska – Biuro zagubionych zabawek

Dorota Gellner – Przedszkolakom

Eva Janikovszky – Gdybym był dorosły

Czesław Janczarski – Jak Wojtek został strażakiem

Grzegorz Janusz – Misiostwo świata

Hanna Januszewska – O Pleciudze

Roksana Jędrzejewska-Wróbel – Sznurkowe historie, Maleńkie Królestwo królewny

Aurelki Kęstutis Kasparavičius – Mała zima

Lucyna Krzemieniecka – O Jasiu Kapeluszniku

Åsa Lind – Piaskowy Wilk

Astrid Lindgren – seria o Pippi Pończoszance; Emil ze Smalandii

Hugh Lofting – seria o Doktorze Dolittle 2

Beata Majchrzak – Opowieść o błękitnym psie, czyli o rzeczach trudnych dla dzieci

Kornel Makuszyński – Przygody Koziołka Matołka

Małgorzata Musierowicz – Znajomi z zerówki

Alan A. Milne – Kubuś Puchatek, Chatka Puchatka

Pija Lindenbaum – Nusia i bracia łosie (seria)

Renata Piątkowska – Na wszystko jest sposób ; Nie ma nudnych dni

Gianni Rodari – Bajki przez telefon (w tym Historyjki o Alicji, która zawsze wpadała w kłopoty;

Zofia Rogoszówna – Dzieci Pana Majstra

Ulf Stark – Cynamon i Trusia. Wiersze o złości i radości (seria)

Małgorzata Strzałkowska – Leśne Głupki; Wiersze do poduchy, Wyliczanki z pustej szklanki

Anna Świrszczyńska – Dziwny tygrys ; O chciwym Achmedzie

Julian Tuwim – Pan Maluśkiewicz i wieloryb

Danuta Wawiłow – Wiersze

Max Velthuijs – Żabka i obcy

Rodzicom poszukującym inspiracji do wyboru lektur polecam także zajrzeć na stronę http://www.rodzinneczytanie.pl/przedszkolaki , gdzie znaleźć można między innymi nowości wydawnicze dla dzieci.

Wspólne czytanie jest formą mądrego kontaktu z dzieckiem i doskonałą metodą wychowawczą. Autorki książki „Wychowanie przez czytanie” – Irena Koźmińska i Elżbieta Olszewska piszą:

(…) Codzienne czytanie dziecku dla przyjemności jest czynnością prawdziwie magiczną zaspokaja bowiem wszystkie potrzeby emocjonalne dziecka, znakomicie wspiera jego rozwój psychiczny, intelektualny i społeczny, jest jedną z najskuteczniejszych strategii wychowawczych, a przy tym przynosi dziecku ogromną radość i pozostawia cudowne wspomnienia. Ale to jeszcze nie koniec atutów głośnego czytania. Czynność ta jest łatwa, nie wymaga od nas, dorosłych, szczególnego przygotowania, jest przyjemna i inspirująca także dla czytającego, nic nie kosztuje, gdy korzystamy z biblioteki czy wymieniamy książki z innymi rodzicami, lub jest niedroga, gdy zaopatrujemy się w tanich księgarniach albo na wyprzedażach. (….)

Wszystkim rodzicom i dzieciom życzę wspaniałych chwil spędzonych na wspólnej lekturze.

opracowała: Agnieszka Mościńska