Podejrzenie krzywdzenia dziecka
(obowiązki pracowników oświaty wynikające z przepisów prawa)
Dziecko, czyli osoba poniżej 18. roku życia, nie ma pełnej zdolności do czynności prawnych i nie może w swoim imieniu skutecznie podejmować takich czynności. Nie może zatem zgłosić policji, prokuraturze czy sądowi rodzinnemu, że jest krzywdzone. W tej sytuacji na dorosłych, zwłaszcza profesjonalistach, którzy mają kontakt z dziećmi z racji wykonywanego zawodu, spoczywa szczególny obowiązek reagowania w przypadku podejrzenia, że dziecko doświadcza przemocy.
Pracownicy placówek, mających kontakt z dziećmi powinni być szczególnie wyczuleni na wszelkiego rodzaju symptomy krzywdzenia dzieci, a także powinni posiadać wiedzę na temat odpowiedniego reagowania w sytuacjach, gdy bezpieczeństwo dziecka jest zagrożone – zarówno w środowisku domowym, kiedy sprawcą krzywdzenia jest członek rodziny, jak i podczas pobytu w placówce, gdy sprawcami są rówieśnicy lub członkowie personelu. Często to właśnie od poziomu wiedzy oraz wrażliwości personelu placówki, do której uczęszcza dziecko zależy poprawne rozpoznanie problemu krzywdzenia wobec dziecka, a także wdrożenie należytej i zgodnej z obowiązującym prawem interwencji – zarówno prawnej, jak i pozaprawnej. Polskie prawo nakłada na przedstawicieli placówek oświatowych konkretne obowiązki, związane ochroną dzieci przed krzywdzeniem oraz interweniowaniem w przypadkach podejrzenia krzywdzenia dziecka. Dokumentem regulującym podejmowanie interwencji przez pracowników oświaty jest: rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 13 września 2011r., w sprawie procedury „Niebieskie Karty”, stosowanej w przypadku uzasadnionego podejrzenia przemocy w rodzinie. Obowiązek zawiadomienia Policji lub prokuratury o przestępstwie z użyciem przemocy w rodzinie nakłada na pracowników placówek oświatowych również art. 12 Ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie. Dodatkowo nauczyciele podlegają przepisom ustawy z dnia 26 stycznia 1982 r. – Karty Nauczyciela, w której w pkt 1 art. 6 zapisany jest obowiązek zapewnienia bezpieczeństwa uczniom w czasie zajęć organizowanych przez szkołę. W placówkach oświatowych zastosowanie mają również uniwersalne przepisy Kodeksu Postępowania Cywilnego (art. 572, dotyczący zawiadamiania sądu opiekuńczego o zdarzeniach uzasadniających wszczęcie postępowania z urzędu) i Kodeksu Postępowania Karnego (art. 304, dotyczący społecznego obowiązku zawiadamiania Policji lub prokuratury o popełnieniu przestępstwa ściganego z urzędu). Tworząc rozwiązania na rzecz bezpieczeństwa dzieci i młodzieży należy pamiętać także o zapisach Ustawy z dnia 26 października 1982r. o postępowaniu w sprawach nieletnich, a w szczególności – art. 4 ust.2 dotyczącym społecznego obowiązku zawiadamiania o demoralizacji nieletniego lub popełnieniu przez niego czynu karalnego. Ponadto Ustawa z dnia 28 lipca 2023 r. o zmianie ustawy – Kodeks rodzinny i opiekuńczy oraz niektórych innych ustaw (tzw. Ustawa o ochronie małoletnich) wprowadza nowe instrumenty ochrony praw dzieci. M.in. nakłada na podmioty pracujące z dziećmi, obowiązek posiadania standardów ochrony małoletnich (zwanych inaczej standardami ochrony dzieci). Instytucje i placówki będą zobowiązane do wprowadzenia standardów od 15 lutego 2024 r.
*artykuł pochodzi ze strony internetowej „Dajemy Dzieciom Siłę”
